Ο Τραμπ ο ειρηνοποιός; Πώς η προεδρία του μπορεί να βοηθήσει να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία

geralt / pixabay
Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος έχει ένα συμβιβαστικό σχέδιο που βασίζεται στην πραγματικότητα και όχι στην προπαγάνδα ή σε ευσεβείς πόθους

Ο πιθανός επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει αφήσει να εννοηθεί πως έχει ένα σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Ή, τουλάχιστον, δύο από τους συμβούλους του έχουν ένα τέτοιο σχέδιο. Το πιο σημαντικό είναι ότι το έχουν υποβάλει στον Τραμπ. Και το σημαντικότερο, δήλωσαν πως εκείνος ανταποκρίθηκε θετικά.

Του Tarik Cyril Amar, ιστορικού από τη Γερμανία που εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Koç της Κωνσταντινούπολης, με αντικείμενο τη Ρωσία, την Ουκρανία και την Ανατολική Ευρώπη, την ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τον πολιτισμικό Ψυχρό Πόλεμο και την πολιτική της μνήμης - RUSSIA TODAY / Παρουσίαση Freepen.gr

Όπως το έθεσε ένας από τους συντάκτες του σχεδίου, "δεν ισχυρίζομαι ότι συμφώνησε με αυτό ή πως συμφώνησε με κάθε λέξη του, αλλά ήμασταν ευχαριστημένοι που πήραμε την ανταπόκριση που πήραμε". Είναι αλήθεια ότι ο Τραμπ άφησε επίσης να εννοηθεί πως δεν εγκρίνει επίσημα το σχέδιο. Ωστόσο, είναι προφανές ότι πρόκειται για ένα δοκιμαστικό μπαλόνι που έχει εκτοξευθεί με την έγκρισή του. Διαφορετικά, είτε δεν θα είχαμε ακούσει γι' αυτό είτε θα είχε αποκηρυχθεί.

Οι δύο σύμβουλοι του Τραμπ είναι ο Κιθ Κέλογκ, ένας απόστρατος υποστράτηγος, και ο Φρεντ Φλιτζ, πρώην αναλυτής της CIA. Και οι δύο κατείχαν σημαντικές θέσεις σε θέματα εθνικής ασφάλειας κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τραμπ. Επί του παρόντος, και οι δύο διαδραματίζουν σημαντικούς ρόλους στο Κέντρο για την Αμερικανική Ασφάλεια: Ο Kellogg είναι συμπρόεδρος και ο Fleitz αντιπρόεδρος. Και οι δύο, τέλος, είναι σαφείς ως προς την πίστη τους σε αυτό που είναι ίσως η πιο καθοριστική έννοια της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ: Πρώτα η Αμερική. Ο Fleitz δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο στο οποίο υποστήριζε ότι "μόνο το "Πρώτα η Αμερική" μπορεί να αντιστρέψει το παγκόσμιο χάος που προκάλεσε η κυβέρνηση Μπάιντεν". Για τον Kellogg, η "προσέγγιση "Πρώτα η Αμερική" είναι το κλειδί για την εθνική ασφάλεια". Το Κέντρο για την Αμερικανική Ασφάλεια, τέλος, αποτελεί μέρος του Ινστιτούτου Πολιτικής America First, μιας σημαίνουσας δεξαμενής σκέψης που ιδρύθηκε το 2022 από σημαντικούς βετεράνους της κυβέρνησης Τραμπ για να προετοιμάσει πολιτικές για την επιστροφή του.

Είναι σαφές ότι πρόκειται για ένα ειρηνευτικό σχέδιο που δεν προέκυψε από το πουθενά. Αντιθέτως, δεν έχει απλώς υποβληθεί στον Τραμπ για να λάβει το - ανεπίσημο - νεύμα του, έχει επίσης αναδυθεί μέσα από τον Τραμπισμό ως μια αναγεννημένη πολιτική δύναμη. Επιπλέον, όπως έχει επισημάνει το Reuters, είναι επίσης το πιο επεξεργασμένο σχέδιο που έχει εκπονηθεί μέχρι στιγμής από το στρατόπεδο Τραμπ για το πώς θα επιτευχθεί η ειρήνη στην Ουκρανία. Ουσιαστικά, είναι η πρώτη φορά που η υπόσχεση του Τραμπ να τερματίσει γρήγορα αυτόν τον πόλεμο, μόλις επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, αναπτύσσεται λεπτομερώς. Η υιοθέτηση του σχεδίου ή οποιασδήποτε παρόμοιας πολιτικής θα σηματοδοτούσε προφανώς μια μαζική αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, πρόκειται για κάτι που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.

Τι προβλέπει το σχέδιο; Στην ουσία, βασίζεται σε μια απλή προϋπόθεση: να χρησιμοποιηθεί η επιρροή της Ουάσινγκτον στην Ουκρανία για να αναγκαστεί η χώρα να αποδεχθεί μια ειρήνη που θα συνοδεύεται από παραχωρήσεις, εδαφικές και άλλες. Σύμφωνα με τα λόγια του Keith Kellogg, "λέμε στους Ουκρανούς: 'Πρέπει να έρθετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, και αν δεν έρθετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, η υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες θα στερέψει'". Δεδομένου πως το Κίεβο εξαρτάται ζωτικά από την αμερικανική βοήθεια, είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε να αντισταθεί σε μια τέτοια πίεση. Ίσως για να δοθεί μια εικόνα "ισορροπίας" για τους πολλούς Ρεπουμπλικάνους που εξακολουθούν να είναι γεράκια για τη Ρωσία, το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης μια απειλή που απευθύνεται στη Μόσχα: "Και πείτε στον Πούτιν", και πάλι με τους όρους του Κέλογκ, "πρέπει να έρθεις στο τραπέζι και αν δεν έρθεις στο τραπέζι, τότε θα δώσουμε στους Ουκρανούς όλα όσα χρειάζονται για να σε σκοτώσουν στο πεδίο της μάχης".

Ωστόσο, είναι προφανές ότι, παρά τη σκληρή ρητορική για τη Ρωσία, το σχέδιο θα προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στο Κίεβο και όχι στη Μόσχα, για δύο λόγους. Πρώτον, οι απειλές που απευθύνονται στη Ρωσία και την Ουκρανία δεν είναι συγκρίσιμες: Εάν οι ΗΠΑ αποσύρουν την υποστήριξή τους από την Ουκρανία, το καθεστώς Ζελένσκι του Κιέβου θα χάσει γρήγορα όχι απλώς τον πόλεμο, αλλά θα καταρρεύσει. Εάν οι ΗΠΑ, αντίθετα, αύξαναν την υποστήριξή τους προς το καθεστώς Ζελένσκι, τότε η Μόσχα θα απαντούσε με την επιστράτευση πρόσθετων πόρων, όπως έχει κάνει και στο παρελθόν. Θα μπορούσε επίσης, σε αυτή την περίπτωση, να λάβει άμεση στρατιωτική βοήθεια από την Κίνα, η οποία δε θα παρακολουθούσε αμέτοχη μια πιθανή ρωσική ήττα να εξελίσσεται, διότι αυτό θα άφηνε το Πεκίνο μόνο του με μια επιθετική, ενθαρρυμένη Δύση. Επιπλέον, η Ουάσινγκτον θα έπρεπε, φυσικά, να σταθμίσει τον κίνδυνο να εμπλακεί η Ρωσία σε αντι-κλιμάκωση. Συνοψίζοντας, το σχέδιο απειλεί την Ουκρανία με βέβαιη ήττα, καθεστώς και, ενδεχομένως, ακόμη και με κρατική αποσύνθεση- απειλεί τη Μόσχα με πιο σκληρό χρόνο - ένα είδος απειλής που δεν έχει ιστορικό επιτυχίας.

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο το σχέδιο είναι κακά νέα για την Ουκρανία, αλλά όχι για τη Ρωσία, είναι ότι η ειρήνη στην οποία στοχεύει είναι πολύ πιο κοντά στους πολεμικούς στόχους της Μόσχας παρά σε αυτούς του Κιέβου. Αν και το έγγραφο που έχει υποβληθεί στον Τραμπ δεν έχει δημοσιοποιηθεί, Αμερικανοί σχολιαστές πιστεύουν ότι ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του Κέντρου για την Αμερικανική Ασφάλεια με τίτλο "America First, Russia, & Ukraine" είναι παρόμοιο με αυτό που ο ίδιος - ή το επιτελείο του - πήρε να δει. Συγγραφείς είναι επίσης οι Kellogg και Fleitz, και αυτό το έγγραφο, επίσης, τονίζει επανειλημμένα πόσο "σκληρός" ήταν ο Τραμπ απέναντι στη Ρωσία.Αρκετά καμαρωτά στοιχεία υπάρχουν εκεί για όσους αρέσκονται σε τέτοιου είδους πράγματα.

Οι δηλώσεις αυτές, ωστόσο, εξισορροπούνται από μια έμφαση σε αυτό που παλαιότερα ονομαζόταν διπλωματία: "Ταυτόχρονα", διαβάζουμε, "ο Τραμπ ήταν ανοιχτός στη συνεργασία με τη Ρωσία και στο διάλογο με τον Πούτιν. Ο Τραμπ εξέφρασε σεβασμό για τον Πούτιν ως παγκόσμιο ηγέτη και δεν τον δαιμονοποίησε σε δημόσιες δηλώσεις του ... Αυτή ήταν μια συναλλακτική προσέγγιση στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας ... να βρεθούν τρόποι συνύπαρξης και μείωσης των εντάσεων ... με ταυτόχρονη σταθερότητα στα αμερικανικά συμφέροντα ασφαλείας".

Αυτός είναι ήδη ένας τόνος που το Κίεβο δεν μπορεί παρά να τον βρει ανησυχητικό. Διότι υπό τον Μπάιντεν, η στρατηγική των ΗΠΑ - και επομένως και η στρατηγική της συλλογικής Δύσης - έχει οικοδομηθεί όχι απλώς πάνω σε μια εξαιρετικά πολεμοχαρή προσέγγιση (λες και αυτό δεν ήταν ήδη αρκετά κακό), αλλά, το σημαντικότερο και πιο επιζήμιο, πάνω στην εμμονική ιδέα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Τα πάντα, για τους οπαδούς της, είναι "κατευνασμός", εκτός από τη συνεχή κλιμάκωση για να "νικήσουμε". Δεν υπάρχει χώρος για γνήσια ανταλλάγματα και συμβιβασμούς. Αυτή η στάση είναι ζωτικής σημασίας για την αδιάκοπη υποστήριξη της Αμερικής προς την Ουκρανία και, ειδικότερα, για το γεγονός πως έχει περάσει τη μία κόκκινη γραμμή (εννοώντας εκείνες που προηγουμένως αναγνωρίστηκαν από την ίδια την Ουάσινγκτον) μετά την άλλη, χωρίς να διαφαίνεται (καλό) τέλος.

Ως εκ τούτου, μια προσέγγιση του Τραμπ, η οποία επίσης κάθε άλλο παρά "μαλακή" απέναντι στη Ρωσία, ενώ, ωστόσο, αναγνωρίζει τη δυνατότητα αποκλιμάκωσης μέσω διαπραγματεύσεων, αποτελεί ήδη μια σημαντική απόκλιση από την τρέχουσα πολιτική των ΗΠΑ. Θα μπορούσατε ακόμη να σκεφτείτε ότι εμπνέεται από την εξωτερική πολιτική του Ρήγκαν τη δεκαετία του 1980, η οποία επίσης συνδύαζε την έντονη "σκληρότητα" με μια πραγματική ετοιμότητα για συμβιβασμό. Ωστόσο, θα υπήρχε μια μεγάλη διαφορά: Προς το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Ουάσινγκτον είχε να κάνει με μια εύκαμπτη, ακόμη και αφελή σοβιετική ηγεσία. Αυτό ήταν ένα σοβαρό λάθος -αν και έγινε για θαυμαστά ιδεαλιστικούς λόγους ως επί το πλείστον- που οι σημερινοί ηγέτες της Ρωσίας βλέπουν πολύ καθαρά, είναι ακόμη θυμωμένοι γι' αυτό και δε θα το επαναλάβουν.

Στην περίπτωση του πολέμου στην Ουκρανία, αυτό σημαίνει πως οποιαδήποτε διευθέτηση, ακόμη και με μια νέα "συναλλακτική" Ουάσινγκτον που "έρχεται στο τραπέζι", θα περιλαμβάνει όχι έναν αλλά δύο "σκληρούς" παίκτες: Η Μόσχα δεν θα συμφωνήσει σε κανέναν συμβιβασμό που δεν θα συνυπολογίζει ότι έχει κερδίσει το πάνω χέρι σε αυτόν τον πόλεμο. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει πως, πέρα από τη βασική διάθεση του Τραμπ για διαλλακτικότητα υπό όρους, οι λεπτομέρειες θα είναι καθοριστικές.

Δυστυχώς για το καθεστώς Ζελένσκι και ευτυχώς για όλους τους άλλους (ναι, συμπεριλαμβανομένων πολλών Ουκρανών που δεν θα χρειαστεί να πεθάνουν πια σε έναν πόλεμο δι' αντιπροσώπων μόλις έρθει η ειρήνη), και σε αυτόν τον τομέα, το πεδίο του συγκεκριμένου και του ειδικού, το σχέδιο που ανέπτυξαν οι Kellogg και Fleitz παρουσιάζει κάποια πρόοδο. Οι συγγραφείς, πρώτα απ' όλα, αναγνωρίζουν σημαντικά στοιχεία της πραγματικότητας για τα οποία η σημερινή αμερικανική ηγεσία είτε ψεύδεται είτε αρνείται: για παράδειγμα, ότι πρόκειται για πόλεμο δι' αντιπροσώπων καθώς και για πόλεμο φθοράς, πως το "σχέδιο 10 σημείων" του Ζελένσκι (ουσιαστικά ένα σχέδιο για το τι θα μπορούσε να συμβεί μόνο αν η Ουκρανία κέρδιζε τον πόλεμο, δηλαδή ποτέ) "δεν οδήγησε πουθενά" και ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να στηρίξει τον πόλεμο δημογραφικά.

Αναγνωρίζουν επίσης ότι η Ρωσία θα αρνηθεί να συμμετάσχει σε ειρηνευτικές συνομιλίες ή να συμφωνήσει σε μια αρχική κατάπαυση του πυρός, εάν η Δύση δεν "αναβάλει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ για μια παρατεταμένη περίοδο". Στην πραγματικότητα, μια "παρατεταμένη περίοδος" δεν αρκεί- η Μόσχα έχει καταστήσει σαφές πως ποτέ σημαίνει ποτέ. Αλλά ο Kellogg και ο Fleitz μπορεί να διατυπώνουν προσεκτικά τις ιδέες τους με σκοπό το πόσο μπορούν να αντέξουν οι αναγνώστες τους στην Αμερική σε αυτό το σημείο. Το σχέδιο θέτει επίσης, και πάλι ρεαλιστικά, την επιλογή να προσφερθεί μια μερική και, τελικά, πλήρης άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η Ουκρανία, από την άλλη πλευρά, δεν θα πρέπει να εγκαταλείψει τον στόχο της ανάκτησης όλων των εδαφών της, αλλά - ένας κρίσιμος περιορισμός - θα πρέπει να συμφωνήσει να τον επιδιώξει μόνο με διπλωματικά μέσα. Το συμπέρασμα είναι, φυσικά, ότι το Κίεβο θα έπρεπε να παραιτηθεί από τον de facto έλεγχο των εδαφών εξ αρχής.

Και να 'μαστε: Πρόκειται για μια πρόταση που, περιοριζόμενη στα ουσιώδη, προβλέπει εδαφικές παραχωρήσεις και καμία ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Δεν είναι να απορεί κανείς που οι Kellogg και Leitz ολοκληρώνουν το κείμενό τους παραδεχόμενοι ότι "η ουκρανική κυβέρνηση", "ο ουκρανικός λαός" (παρεμπιπτόντως, αυτό είναι σίγουρα μια υπερβολική γενίκευση) και "οι υποστηρικτές τους" στη Δύση θα δυσκολευτούν να αποδεχτούν αυτό το είδος ειρήνης με διαπραγμάτευση. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε: ειδικά μετά από περισσότερα από δύο χρόνια ενός αναπόφευκτου (όπως αναγνωρίζουν και οι συγγραφείς) και αιματηρού πολέμου δι' αντιπροσώπων. Ωστόσο, αυτή η τραγωδία έχει ήδη συμβεί. Μπορούμε να ευχηθούμε να μην είχε συμβεί, αλλά δεν μπορούμε να αναιρέσουμε το παρελθόν. Το πραγματικό ερώτημα αφορά το μέλλον. Οι Kellogg και Leitz, αλλά και ο Trump, αν ακολουθήσει μια τέτοια πολιτική, έχουν δίκιο πως ο θάνατος πρέπει να τελειώσει και πως ο μόνος τρόπος για να τελειώσει - καθώς και για να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση, ίσως σε παγκόσμιο πόλεμο - είναι μια συμβιβαστική διευθέτηση που θα βασίζεται στην πραγματικότητα.

από freepen.gr

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια