Ο λόγος για το τι κρύβεται πίσω από τη τριπλή μετωπική σύγκρουση για το τέλος ταφής σκουπιδιών. Η πρώτη σύγκρουση είναι των 66 δήμων του Λεκανοπεδίου με την Περιφέρεια Αττικής και τον ΕΔΝΣΑ. Η δεύτερη, αυτή της γαλάζιας Περιφέρειας Αττικής με την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τους δήμους. Και η τρίτη του Μαξίμου με τον «γαλάζιο» Χαρδαλιά για κάποιος πρέπει να πάρει τον μουτζούρη και όχι βέβαια απευθείας η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Όταν, βέβαια, εμφανίζονται όλοι εναντίον όλων πρέπει να δούμε πίσω από τη σκόνη που σηκώνουν οι συγκρούσεις.
Να πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα από την αρχή για να κατανοήσουμε τον οδικό χάρτη που στήθηκε μεθοδικά με στόχο να αποθεωθεί η επικίνδυνη καύση των σκουπιδιών με ευθύνη όλων των εμπλεκομένων φορέων είτε το έχουν καταλάβει, είτε όχι.
Πώς ξεκίνησε η σύγκρουση
Στις 27 Δεκεμβρίου 2024 ο ΕΔΝΣΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής), διεμήνυσε – με απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής και όχι του Διοικητικού Συμβουλίου – στους 66 δήμους της Αττικής ότι θα πληρώσουν μέσα στο 2025 ένα μυθώδες ποσό, 203 εκατομμύρια ευρώ.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στην καταβολή του τέλους ταφής σκουπιδιών για 18 μήνες και συγκεκριμένα για το δεύτερο εξάμηνο του 2024 και όλο το 2025. Όπως ήταν αναμενόμενο οι δήμοι, πρωτοστατούντος του Χάρη Δούκα, ξεσηκώθηκαν κατά του Νίκου Χαρδαλιά.
Η κυβέρνηση αφού έκανε την πάπια αποφάσισε να παρέμβει με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι θα κάνει «έκπτωση» στο ποσό, λύση, βέβαια, προσωρινή που δεν λύνει κανένα πρόβλημα αφού δεν είναι αυτός ο στόχος της.
Τι είναι το τέλος ταφής σκουπιδιών
Το τέλος ταφής είναι ευρωπαϊκός νόμος που ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία από την κυβέρνηση Μητσοτάκη το 2021. Πρόκειται για ένα τέλος που κάθε χρόνο αυξάνεται προκειμένου οι κυβερνήσεις και οι δήμοι να καταλάβουν ότι πρέπει να κάνουν στην πράξη και όχι στα χαρτιά ανακύκλωση των σκουπιδιών. Θεσπίστηκε, δηλαδή, ως αντικίνητρο για την ταφή των σκουπιδιών και στόχο να μειωθούν στο ελάχιστο δυνατό τα σκουπίδια που θάβονται ανεπεξέργαστα σε χωματερές, όπως στον ΧΥΤΑ Φυλής.
Το τέλος ταφής σκουπιδιών ξεκίνησε με 20 ευρώ ανά τόνο σύμμεικτων σκουπιδιών και πρόβλεψη να αυξάνεται κάθε χρόνο κατά 5 ευρώ. Η πρόβλεψη του νόμου είναι ότι από την 1η Ιανουαρίου 2026 το τέλος ανά τόνο θα πάει στα 45 ευρώ και την 1η Ιανουαρίου 2027 στα 55 ευρώ.
Το τέλος ταφής αποδίδεται στον ΕΟΑΝ (Εθνικό Οργανισμό Ανακύκλωση) και διατίθεται – λέμε τώρα- για την ενίσχυση δράσεων πρόληψης, χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων.
Όπως καταλαβαίνει κανείς εάν δεν γίνει στην πράξη ανακύκλωση τα χρηματικά ποσά που θα πληρώνουν οι δήμοι και άρα οι πολίτες τους είναι τεράστια και ασφαλώς δεν υπάρχουν. Και αυτό ακριβώς συμβαίνει, τουλάχιστον, στην Αττική.
Μηδέν στην ανακύκλωση
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Δυτικό Μέτωπο (Συντονισμός φορέων, συλλογικοτήτων και πολιτών Δ. Αττικής – Δ. Αθήνας) για τα αστικά απόβλητα (ΑΣΑ) της Αττικής για το 2023 (σ.σ τα στοιχεία για το 2024 δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί) προκύπτει ότι θάφτηκε στη χωματερή της Φυλής το 92% του συνόλου των αστικών αποβλήτων της Αττικής. Οπότε μιλάμε για σχεδόν μηδενική ανακύκλωση. Συγκεκριμένα:
-Το 98%, περίπου, των ΑΣΑ κατέληξε για επεξεργασία ή διάθεση στη Δυτική Αττική.
-Το 95,21% πέρασε την πύλη της εγκατάστασης της Φυλής.
-Τα σύμμεικτα (μη διαχωρισμένα) του πράσινου κάδου αποτελούν το 92,26%.
-Τα υλικά που προδιαλέχθηκαν είναι μόνο 7,74%.
-Η πραγματική συνολική ανάκτηση είναι 6,06%.
-Από τα περιορισμένα σύμμεικτα και τα προδιαλεγμένα, που οδηγήθηκαν για επεξεργασία και περαιτέρω ανάκτηση στο εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ), ανακτήθηκε μόνο το 8,53%, ενώ το 78,2% οδηγήθηκε για ταφή στο ΧΥΤΑ.
-Συνολικά, οδηγήθηκε για ταφή στο ΧΥΤΑ το 92% του συνόλου των ΑΣΑ της Αττικής.
Συνολικά, δηλαδή, κατά το 2023 θάφτηκαν 1.744.605,879 τόνοι αστικών αποβλήτων. Οπότε εύκολα καταλαβαίνει κανείς τα απίστευτα μεγάλα ποσά που πληρώνουν οι δήμοι για το τέλος ταφής.
Και στο βάθος καύση σκουπιδιών
Όταν η πραγματική συνολική ανάκτηση είναι στο 6% και η διαλογή στην πηγή στην Αττική είναι της τάξης του 7,74% στο σύνολο των σκουπιδιών δεν χρειάζεται να ξέρει κανείς ανώτερα μαθηματικά για να συνειδητοποιήσει τα μυθώδη ποσά που πρέπει να πληρώνουν οι δημότες της χώρας γιατί οι δήμοι έχουν γράψει την ανακύκλωση στα παλιά τους τα παπούτσια την ανακύκλωση. Και με αυτή την αποτυχημένη πολιτική παίζουν, είτε εν γνώση τους είτε εν αγνοία τους, το παιγνίδι του λόμπι της καύσης των σκουπιδιών σε βάρος της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος καθώς η καύση είναι μια λύση πανάκριβη, αναποτελεσματική και επικίνδυνη.
Για να καταλάβουμε πώς στήθηκε το παιγνίδι αρκούν ορισμένοι αριθμοί. Οι ευρωπαϊκοί στόχοι που έχουν τεθεί είναι μέχρι το 2035 το ποσοστό επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης να έχει φτάσει το 65% και να πηγαίνει προς ταφή μόνο το 10% του συνόλου των σκουπιδιών έως το 2035.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να ξεμπερδεύει μια και καλή με την ανακύκλωση έβαλε έναν υπερφίαλο και εξαιρετικά πονηρό στόχο καθώς έθεσε ως χρονικό ορίζοντα για την επίτευξη αυτών των στόχων όχι το 2035 αλλά το 2030, δηλαδή, πέντε χρόνια νωρίτερα.
Πώς είναι, όμως, δυνατό να επιτευχθεί αυτός ο στόχος μέσα σε πέντε χρόνια όταν, για παράδειγμα, στην Αττική θάφτηκε στη Φυλή το 92% του συνόλου των σκουπιδιών το 2023; Και εδώ μπαίνει η καύση των σκουπιδιών, θεσμοθετημένη, ήδη, από το 2022 από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Τι προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων
Η ουσία του νέου ΕΣΔΑ, όπως από την πρώτη στιγμή επεσήμαναν οι μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, είναι ότι εισάγει άμεσα την καύση στο μίγμα της διαχείρισης των απορριμμάτων σε όλη τη χώρα με τη δικαιολογία ότι η καύση είναι απαραίτητη για την επίτευξη της μείωσης των υπολειμμάτων που θα θάβονται, ώστε να πέσουν κάτω από το όριο του 10% μέχρι το 2030.
Άκρως χαρακτηριστικό είναι και το οικονομικό στοιχείο που καταδεικνύει τον πραγματικό προσανατολισμό της κυβέρνησης προς την καύση σκουπιδιών. Συγκεκριμένα, όπως προβλέπεται στο ΕΣΔΑ από τα 3,7 δισ. ευρώ που αναμένεται να δαπανηθούν μέχρι το 2030 θα δοθεί η μερίδα του λέοντος στη δημιουργία ανεπαρκών ΜΕΑ (Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων), μονάδων καύσης και ΧΥΤΥ, αντί για έργα πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.
Δηλαδή, θα δοθούν 2,948 δισεκατομμύρια ευρώ (79,57%) για καύση κλπ και 757 εκατομμύρια ευρώ (20,43%) για την προώθηση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης.
Εν ολίγοις, κάπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε από την τσέπη μας για να γίνουν, σύμφωνα με τη μελέτη που εκπόνησε ιδιωτική εταιρεία για λογαριασμό του ΥΠΕΝ, 5-6 μονάδες καύσης που θα παρουσιαστούν και ως μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης των σκουπιδιών.
Σύμφωνα με το WWF Ελλάς, η καύση συντελεί στην παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων αερίων θερμοκηπίου (η καύση ενός τόνου αποβλήτων οδηγεί στην έκλυση περίπου 1-1,2 τόνων CO2), ενώ προκαλεί την έκλυση τοξικών αέριων ρύπων (πχ. διοξίνες, πτητικά βαρέα μέταλλα), με ό,τι αυτό σημαίνει για τη δημόσια υγεία και την υγεία του περιβάλλοντος.
Επιπλέον, το κόστος δημιουργίας και λειτουργίας μονάδων καύσης είναι τεράστιο και αναγκαστικά θα παγιδεύσει το σύστημα διαχείρισης για τα επόμενα 30-40 χρόνια, καθηλώνοντας την ανακύκλωση και την πρόληψη, την ίδια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάνει σαφές πως οι επενδύσεις σε μονάδες καύσης δεν πρόκειται να λάβουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, καθώς έρχονται σε αντίθεση με την αρχή της μη-πρόκλησης βλάβης. Από την άλλη πλευρά, η ανακύκλωση προκαλεί σχεδόν 75-80% λιγότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου σε σχέση με την καύση.
Εν ολίγοις, κάπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ θα πληρώσουμε από την τσέπη μας για να γίνουν, σύμφωνα με τη μελέτη που εκπόνησε ιδιωτική εταιρεία για λογαριασμό του ΥΠΕΝ, 5-6 μονάδες καύσης που θα παρουσιαστούν και ως μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης των σκουπιδιών.
Σύμφωνα με το WWF Ελλάς, η καύση συντελεί στην παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων αερίων θερμοκηπίου (η καύση ενός τόνου αποβλήτων οδηγεί στην έκλυση περίπου 1-1,2 τόνων CO2), ενώ προκαλεί την έκλυση τοξικών αέριων ρύπων (πχ. διοξίνες, πτητικά βαρέα μέταλλα), με ό,τι αυτό σημαίνει για τη δημόσια υγεία και την υγεία του περιβάλλοντος.
Επιπλέον, το κόστος δημιουργίας και λειτουργίας μονάδων καύσης είναι τεράστιο και αναγκαστικά θα παγιδεύσει το σύστημα διαχείρισης για τα επόμενα 30-40 χρόνια, καθηλώνοντας την ανακύκλωση και την πρόληψη, την ίδια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κάνει σαφές πως οι επενδύσεις σε μονάδες καύσης δεν πρόκειται να λάβουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, καθώς έρχονται σε αντίθεση με την αρχή της μη-πρόκλησης βλάβης. Από την άλλη πλευρά, η ανακύκλωση προκαλεί σχεδόν 75-80% λιγότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου σε σχέση με την καύση.
Πηγή: neostrategy.gr
0 Σχόλια
Tο kozanara.gr δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση.