Η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί προς τους BRICS

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναδείχθηκαν σε παγκόσμιο ηγεμόνα. Ωστόσο, η δεσπόζουσα θέση τους έχει πλέον εξασθενήσει και οι σύμμαχοί τους αμφισβητούν όλο και περισσότερο τη σοφία του να ακολουθούν ανενδοίαστα τις αμερικανικές οδηγίες.

Anushka Gupta - tfiglobalnews.com / Παρουσίαση Freepen.gr

Η μετατόπιση αυτή αποδίδεται σε δύο πρωταρχικούς παράγοντες: πρώτον, στην εκμετάλλευση της ισχύος των ΗΠΑ κατά τα τέλη του 20ού και τις αρχές του 21ου αιώνα. Οι επεμβάσεις στο Ιράν και το Αφγανιστάν, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, εξυπηρετούσαν στην πραγματικότητα το ιδιοτελές συμφέρον τους, λόγω της απουσίας ενός ισχυρού ελέγχου και αντίβαρου στις ενέργειές τους.

Δεύτερον, η ανάδυση ενός πολυπολικού κόσμου αναγκάζει τις ΗΠΑ να επανεκτιμήσουν τη στάση τους. Το γεωπολιτικό τοπίο εξελίσσεται και η άλλοτε αδιαμφισβήτητη αμερικανική κυριαρχία αμφισβητείται, και μαζί με αυτό, οι σύμμαχοί της θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ των ΗΠΑ και της ανερχόμενης Ασίας.

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, οι Ηνωμένες Πολιτείες αναδείχθηκαν σε κυρίαρχη δύναμη σε ολόκληρη την Ευρασία, παρά τον γεωγραφικό διαχωρισμό τους. Το ΝΑΤΟ, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, επεκτάθηκε γρήγορα προς τα δυτικά, καλωσορίζοντας επτά νέα μέλη από τη Βαλτική μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα. Ταυτόχρονα, οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ έγχρωμες επαναστάσεις στη Γεωργία και την Ουκρανία έθεσαν τις βάσεις για περαιτέρω διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Στις νότιες περιοχές της Ασίας, η εξουσία των ΗΠΑ επεκτάθηκε από τη Βαγδάτη, μετά την εισβολή στο Ιράκ, μέχρι την Καμπούλ, όπου οι αμερικανικές δυνάμεις οχυρώθηκαν με υποστήριξη από βάσεις στο Ουζμπεκιστάν και το Κιργιστάν. Αυτή η ταχεία επέκταση έγινε χωρίς αμφισβήτηση, καθώς καμία δύναμη ή συμμαχία δεν αποτελούσε αξιόπιστη απειλή για την ηγεμονία των ΗΠΑ επί δύο δεκαετίες.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Ινδία μεταπήδησε από τον φαβιανό σοσιαλισμό στην παγκοσμιοποίηση, ενώ ενίσχυσε προσεκτικά τους δεσμούς με τις ΗΠΑ χωρίς να επιδεινώσει τους δεσμούς με τη Ρωσία. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία, που ταλανιζόταν από τη σοβιετική κατάρρευση, γνώρισε μια περίοδο εσωτερικής εστίασης υπό τον Γέλτσιν, ο Πούτιν ανανέωσε τις προσπάθειες να διεκδικήσει το πρώην καθεστώς της μεγάλης δύναμης.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έφτασαν στο απόγειο της ισχύος τους ασκώντας έλεγχο σε βασικές διεθνείς δομές και θεσμούς, όπως το σύστημα Bretton Woods και ο ΟΗΕ, αξιοποιώντας τα για να διατηρήσουν την επιρροή τους σε παγκόσμια κλίμακα. Ωστόσο, αυτή η ηγεμονική κυριαρχία αμαυρώθηκε από την κατάχρηση ισχύος, όπως έδειξαν οι παρεμβάσεις σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική (ΜΕΝΑ), η Λατινική Αμερική και η Ανατολική Ασία. Αυτές οι επεμβάσεις είχαν ως κύριο κίνητρο το προσωπικό συμφέρον και την επιδίωξη απόκτησης πόρων.

Αντί να προωθήσουν έναν πολυπολικό κόσμο, οι ΗΠΑ επιδίωξαν την αποκλειστική κυριαρχία, η οποία είναι εμφανής στην επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και στην υπονόμευση των συμφωνιών ελέγχου των εξοπλισμών με τη Ρωσία. Η απότομη καταγγελία της πυρηνικής συμφωνίας της Ουάσινγκτον με το Ιράν και η επιβολή κυρώσεων κατά της Ινδίας ως απάντηση στις πυρηνικές δοκιμές τροφοδότησε το αντι-αμερικανικό συναίσθημα μεταξύ πολλών ατόμων και εθνών. Οι ενέργειες αυτές όχι μόνο επιβάρυναν τις διπλωματικές σχέσεις, αλλά συνέβαλαν επίσης στην αύξηση του σκεπτικισμού και της κριτικής για την ανεξέλεγκτη ισχύ των ΗΠΑ στην παγκόσμια σκηνή.

Εν μέσω αυτών των γεωπολιτικών μετατοπίσεων, αναδυόμενες οικονομικές δυνάμεις όπως η Ινδία και η Ρωσία έχουν εδραιώσει τη συνεργασία τους στο πλαίσιο των BRICS. Η εστίασή τους στα αμοιβαία συμφέροντα και στις πρωτοβουλίες συνδεσιμότητας, όπως το INSTC της Ινδίας και η Βόρεια Θαλάσσια Οδός της Ρωσίας, αναδεικνύει μια συντονισμένη προσπάθεια για την ενίσχυση της περιφερειακής και παγκόσμιας συνδεσιμότητας. Οι BRICS, ενισχυμένες από τη συμπερίληψη εθνών όπως το Ιράν και η Αίγυπτος, έχουν αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την κυριαρχία των ΗΠΑ χωρίς να καταφεύγουν σε ανοιχτά αντιδυτικά αισθήματα, επιδεικνύοντας δέσμευση για εποικοδομητική δέσμευση και συνεργασία στην παγκόσμια σκηνή.

Οι BRICS, που περιλαμβάνουν τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική, έχουν αναδειχθεί λόγω της συλλογικής οικονομικής τους δύναμης, των σημαντικών εμπορικών και επενδυτικών πρωτοβουλιών και των φιλόδοξων έργων υποδομής. Τα έθνη αυτά ασκούν σημαντική πολιτική επιρροή, υποστηρίζοντας μεταρρυθμίσεις στους θεσμούς παγκόσμιας διακυβέρνησης και προωθώντας την πολυμερή συνεργασία σε διάφορα παγκόσμια ζητήματα. Επιπλέον, οι BRICS διευκολύνουν τη νομισματική και χρηματοπιστωτική συνεργασία μέσω θεσμών όπως η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα και η Συμφωνία για τα Αποθεματικά Υπό Εξασφάλιση, η οποία μπορεί να προσελκύσει την Ευρώπη αργότερα.

Ενώ οι ΗΠΑ προσπαθούν να ενισχύσουν τις συμμαχίες της εποχής του Ψυχρού Πολέμου στον Ειρηνικό μέσω πρωτοβουλιών όπως η AUKUS και η SQUAD, οι BRICS δίνουν έμφαση σε αξίες όπως η κυρίαρχη ισότητα, ο διάλογος και η συναίνεση. Οι BRICS δίνουν έμφαση στη σημασία του αμοιβαίου σεβασμού και της συνεργασίας έναντι της αντιπαράθεσης, σηματοδοτώντας μια ξεχωριστή προσέγγιση στις παγκόσμιες υποθέσεις.

Καθώς οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν αυξανόμενες προκλήσεις για τον ηγεμονικό τους ρόλο, ιδίως σε περιοχές όπως η Ουκρανία, τα ευρωπαϊκά έθνη θα πρέπει να διερευνήσουν νέες οικονομικές ρυθμίσεις. Οι BRICS, με την εστίασή τους στη διευκόλυνση των συναλλαγών χωρίς δολάρια και την προώθηση της ενισχυμένης συνδεσιμότητας μεταξύ διαφορετικών ενδιαφερομένων, παρουσιάζουν μια ελκυστική εναλλακτική λύση. Οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες θα βρεθούν σύντομα σε ένα σταυροδρόμι, αναγκασμένες να κάνουν μια κομβική επιλογή. Πρέπει να αποφασίσουν αν θα διατηρήσουν την υποταγή τους στις ΗΠΑ καθώς η παγκόσμια επιρροή τους μειώνεται ή αν θα εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που αναδύονται από την άνοδο της Ασίας και του παγκόσμιου Νότου.

από freepen.gr

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια